سرماخوردگی یکی از بیماری های ویروسی و در برخی اوقات میکروبی است که اغلب انسان ها در طول دوران زندگی خود چنین بار به آن مبتلا می شوند. بیماری سرماخوردگی در کودکان شیوع بسیاری دارد و این انسان های کوچک به جهت ضعف جسمانی و سیستم ایمنی نه چندان پرتوان، به مراقبت های ویژه ای نیاز دارند. مراقبت های سرماخوردگی از جهات گوناگون برای کودکان و بزرگسالان متفاوت است و والدین باید به این امر دقت و توجه زیادی داشته باشند. غذاهای دوران سرماخوردگی کودکان و همچنین پرهیز غذایی آنها در این زمان باید به خوبی مورد توجه قرار گیرد و مراقبت های دارویی و پزشکی با دقت فراوان انجام شود. ما هم به دلیل راهنمایی هرچه بیشتر شما، به مراقبت های دوران سرماخوردگی کودکان و مسائل پیرامون آن در مطلب پیش رو می پردازیم.
دلایل ابتلا به سرماخوردگی در کودکان
در ابتدای مبحث مراقبت های سرماخوردگی کودکان به دلایل ابتلای بیش از حد آنان به این بیماری می پردازیم.
- کودکان به جهت استفاده از دهان خود برای تشخیص اجسام، اشیای مختلف را به دهان فرو می برند. تماس مستقیم اجسام حامل ویروس سرماخوردگی با دهان کودک موجب آلوده شدن و در ادامه بیماری او می شود.
- کودکان در بسیاری از اوقات با دستان آلوده دهان، چشم و بینی خود را لمس می کنند و این تماس موجب ورود انواع ویروس و بیماری به بدن آنها می شود.
- در آغوش گرفتن، بوسیدن، تعویض پوشک، غذا دادن به کودکان و غیره در برخی اوقات موجب انتقال بیماری بزرگسالان به آنها می شود.
علائم سرماخوردگی کودک
پیش از آشنایی با مراقبت های سرماخوردگی کودکان باید با علائم سرماخوردگی در آنها آشنا شویم. سرماخوردگی در کودکان همانند بزرگسالان با علائم مختلفی همراه است که به برخی از آنها می پردازیم.
- یکی از مهمترین علائم سرماخوردگی کودک تب است. کودکان اغلب در هنگام سرماخوردگی دارای درجه حرارت بالای 38 سانتی گراد هستند.
- آبریزش بینی یکی دیگر از شایع ترین علائم سرماخوردگی به شمار می رود. این ترشحات در ابتدا به صورت شفاف هستند و در ادامه غلیظ تر می شوند و به رنگ خاکستری، زرد یا سبز در می آیند.
- عطسه و سرفه نیز دو علامت رایج برای سرماخوردگی کودک محسوب می شوند.
- بی اشتهایی کودکان در بسیاری از اوقات به علت ابتلای کودک به سرماخوردگی است.
- تورم لوزه ها و قرمز شدن آنها به دلیل عفونت در اثر سرماخوردگی ایجاد می شود.
- عدم کنترل آب دهان و سرازیر شدن آن به دلیل گلو درد در سرماخوردگی به وجود می آید.
اقدامات مورد نیاز در هنگام سرماخوردگی کودکان
مراقبت های سرماخوردگی کودکان به دو بخش تقسیم می شوند. یک دسته از اقدامات در زمینه بهبود سرماخوردگی، مراجعه به مطب پزشک و دسته دیگر مراقبت های خانگی است. در ادامه مطلب به مراقبت های خانگی جهت درمان سرماخوردگی کودک می پردازیم.
تغذیه کودک با مایعات سالم و فراوان
یکی از مهمترین مراقبت های سرماخوردگی کودکان شیرخوار، تغذیه کودک از شیر مادر است. تغذیه با شیر مادر باید در دوران سرماخوردگی ادامه یابد و در برخی موارد بیشتر شود؛ چرا که در این دوران نیاز کودک به مایعات بیشتر است. مادران در این دوران باید مایعات سالم و فراوانی مصرف کنند تا توانایی بیشتری نسبت به تغذیه با شیر مادر را به فرزند خود داشته باشند.
در انجام مراقبت های سرماخوردگی برای کودکان دو سال به بالا نیز تغذیه با مایعات فراوان و سالم باید مورد توجه قرار گیرد. انواع آبمیوه، شیر، انواع دمنوش، شربت آبلیمو و عسل و حتی آب برای تغذیه کودکان مبتلا به سرماخوردگی گزینه های مناسبی محسوب می شود.
استراحت کودک در هنگام سرماخوردگی
یکی دیگر از مراقبت های سرماخوردگی کودکان و بزرگسالان استراحت و خواب است. بیماران مبتلا به سرماخوردگی نسبت به اوقات سلامت خود نیاز بیشتری به استراحت و خواب دارند و استراحت بیشتر موجب تسریع در بهبودی فرد می شود.
ایجاد رطوبت در هوای منزل
مرطوب نگهداشتن هوای محیط منزل یکی دیگر از مراقبت های سرماخوردگی کودک است. بیماران در هنگام سرماخوردگی دچار خشکی مخاط بینی می شوند و با مرطوب کردن هوای اتاق این مشکل کاهش می یابد. استفاده از دستگاه بخور سرد و گرم یا حتی جوشاندن آب، رطوبت مناسبی در هوا ایجاد می کند و تنفس کودک آسان تر می شود. استفاده از عصاره اکالیپتوس در هنگام ایجاد رطوبت نیز نقش موثری در پاکسازی مجاری تنفس کودک دارد.
کاهش تب کودک با استفاده از درمان های خانگی
کودکان اغلب در هنگام سرماخوردگی دچار تب می شوند. پزشکان جهت کاهش درجه حرارت بدن کودک انواع داروهای کاهنده تب مانند: استامینوفن و ایبوپروفن را تجویز می کنند؛ ولی اقدامات خانگی نیز جهت این امر وجود دارد. پاشویه و استفاده از دستمال مرطوب روی پیشانی و شکم کودک موجب کاهش درجه حرارت بدن و در ادامه تسریع در درمان بیماری می شود. (از پوشاندن کودک با لباس های زیاد در هنگام تب خودداری کنید؛ چرا که موجب بالا رفتن درجه حرارت می شود.)
البته به این نکته توجه داشته باشید که تب یک واکنش طبیعی بدن در برابر حمله ویروس ها و باکتری ها است و کودک تا حد زیادی می تواند آن را تحمل کند. بنابراین افزایش درجه حرارت بدن کودک بدون مشکل حاد نباید موجب نگرانی بیش از اندازه والدین شود. اگر تب کودک همراه با خشکی دهان، اسهال، لرز، کاهش ادرار، کم اشتهایی و حالت تهوع باشد به مطب پزشک مراجعه کنید تا با تجویز به موقع درمان مناسبی صورت گیرد.
درمان آبریزش بینی با کمک درمان های خانگی
یکی دیگر از مراقبت های سرماخوردگی کودک مربوط به آبریزش بینی است. کودکان و بزرگسالان اغلب در هنگام سرماخوردگی دچار آبریزش بینی شده و این امر موجب آزار و اذیت آنها می شود. استفاده از ساکشن حباب جهت پاکسازی مخاط بینی یکی از روش های کاهش مخاط و آسان شدن تنفس کودک است. مرطوب کردن بخش پایین بینی با وازلین نیز یک روش مناسب جهت درمان آبریزش بینی محسوب می شود. البته پزشکان نیز جهت کاهش آبریزش بینی انواع داروهای ضد حساسیت و سرماخوردگی را تجویز می کنند.
غذاهای دوران سرماخوردگی کودک
تغذیه بیمار با غذاهای مخصوص و مفید یکی دیگر از مراقبت های سرماخوردگی کودکان است. پزشکان اغلب پرهیز غذایی سرماخوردگی برای کودکان تجویز می کنند. به عنوان مثال اغلب متخصصان برای تسریع در روند درمان به بیماران خود پرهیز از مصرف غذاهای سرخ شده، چرب و ادویه دار را توصیه می کنند. مصرف نوشیدنی های خیلی سرد مانند آب یخ نیز برای کودکان سرماخورده ضرر دارد و موجب تحریک مخاط گلو و ایجاد سرفه می شود.
برخی از متخصصان به خصوص پزشکان طب سنتی مصرف سوپ مرغ را برای بیمار تجویز می کنند. سوپ مرغ همراه با انواع سبزیجات مانند: هویج، جعفری، پیاز و شلغم می تواند یک غذای مناسب برای دوران سرماخوردگی کودکان و بزرگسالان باشد. این نوع غذاها موجب افزایش سیستم ایمنی بدن بیمار و جلوگیری از یبوست می شود و در بهبود بیماری نقش موثری دارد.
یکی دیگر از غذاهای مفید دوران سرماخوردگی کودک سوپ قلم گوسفند است. سوپ قلم همراه با سبزیجات و ورمیشل یک غذای لذیذ و مفید برای دوران سرماخوردگی محسوب می شود. فرنی و شیربرنج نیز می تواند دو غذای خوشمزه و خوب برای صبحانه کودکان بیمار باشد. انواع لبنیات پروبیوتیک مانند: ماست پروبیوتیک و دوغ پروبیوتیک با تقویت باکتری های مفید دستگاه گوارش به درمان سرماخوردگی کمک می کنند.
میوه های مناسب جهت دوران سرماخوردگی
تغذیه با میوه های مفید یکی دیگر از مراقبت های سرماخوردگی کودکان به شمار می رود. موز یکی از میوه های مفید برای درمان سرماخوردگی است؛ چرا که مقادیر زیادی پتاسیم و زینک دارد. مصرف انار نیز به دلیل داشتن خاصیت ضد ویروسی، ضد باکتریایی و ضد التهابی برای بهبود سرماخوردگی مفید است. خوردن میوه هایی نظیر: توت فرنگی و آلبالو که رنگ قرمزی دارند نیز برای بیماران سرماخورده مفید محسوب می شود. سیب، آووکادو، کیوی، گلابی، نارنگی، پرتقال، لیمو شیرین و گریپ فروت نیز جزو میوه های مفید برای سرماخوردگی به شمار می روند. (البته استفاده از مرکبات مانند پرتقال و لیمو شیرین به علت ایجاد حساسیت، تحریک مخاط گلو و تشدید سرفه برای بیمارانی که دچار سرفه های شدید هستند؛ توصیه نمی شود.)
مصرف ویتامین های مفید برای درمان سرماخوردگی
تغذیه کودکان با ویتامین هایی مانند: ویتامین C، ویتامین D و همینطور ویتامین A جزو مراقبت های سرماخوردگی به شمار می رود. با مصرف این مواد سیستم ایمنی بدن فرد تقویت شده و از ابتلا به بیماری های ویروسی جلوگیری می شود. این ویتامین ها در سبزیجات و میوه هایی مثل: هویج، کلم پیچ، اسفناج، پرتقال، لیمو شیرین و نارنگی وجود دارد. مصرف میوه و سبزیجات مفید در هنگام سرماخوردگی، به بهبود سریع تر بیماری کمک می شود.
درمان خانگی سرماخوردگی کودکان
در این بخش از مطلب مراقبت های سرماخوردگی کودکان، به درمان های خانگی آنها به صورت فهرست وار اشاره می کنیم.
- استراحت کافی برای کودک بیمار بسیار مهم است و در روند بهبود بیماری کمک می کند.
- استفاده از مایعات فراوان مانند: انواع آبمیوه، شیر، دمنوش و آب دوران نقاهت را کاهش می دهد.
- مصرف سوپ مرغ و قلم و همچنین شیربرنج و فرنی برای سرماخوردگی مفید است.
- استفاده از قلم یا اسپری ضد احتقان برای رفع گرفتگی بینی کودک پیشنهاد می شود.
- مرطوب نگهداشتن هوای اتاق به تنفس بهتر بیمار کمک می کند.
- پاشویه و استفاده از دستمال مرطوب موجب کاهش درجه حرارت بدن کودک می شود.
- مصرف قرص آسپرین برای کودکان بدون تجویز پزشک، به دلیل بروز احتمالی سندرم ری ممنوع است.
- مصرف داروهای تقویتی مانند: قرص جوشان ویتامین ث و زینک موجب تقویت سیستم ایمنی و روند بهبودی بیمار می شود.
- مصرف قرص ایبوپروفن برای کودکان شش ماهه و کوچکتر بدون تجویز پزشک ممنوع است.
بدون دیدگاه