برای سرد شدن دست ها و پاهای سالمندان چندین دلیل وجود دارد. علل رایج ممکن است ناشی از کم خونی، دیابت، اختلالات خون یا کاهش گردش خون باشد که به عنوان بخشی طبیعی از فرآیند پیری اتفاق می افتد؛ زیرا رگ ها و شریان ها به دلیل سخت شدن محدود می شوند و علل دیگر ممکن است شامل مشکلات تیروئید، فشار خون پایین یا عوارض جانبی دارو ها باشد.
با توجه به طیف گسترده ای از علل احتمالی، ارزشمند است که از GP برای ارزیابی این مشکل درخواست شود، بعضی افراد به طور طبیعی دست ها و پاها را خنک تری دارند، اما اگر این یک مشکل نسبتا جدید باشد، پزشک باید قادر به تشخیص علت باشد. از پرستار سالمند بخواهید با استفاده از یک کیسه گرم یا پد گرم مناسب دست ها و پاهای سالمند را گرم نگه دارد. این یکی از ساده ترین اقدامات برای جلوگیری از سرد شدن دست و پاهای سالمند می باشد.
سردی دست و پای سالمندان نشانه ی چیست؟
بسیاری از سالمندان تجربه سردی دست و پا و بی حس شدن آنها در فصل زمستان را داشته اند. اما وجود دائمی این عارضه و یا سرد شدن انگشتان دست و پا در فصل گرما شاید نشانه ای از بیماری باشد.
دلایل مهم سردی پاها در همه فصول سال:
سرد شدن دست ها
سرد شدن انگشتان دست و پا در فصل زمستان عادی است اما برخی افراد حتی فصل گرم سال از سرد بودن دست و پای خود گله می کنند و پوشیدن چند جفت جوراب هم موجب نمی شود تا سردی پاها از بین برود که این حالت می تواند نشانه ای از وجود بیماری های جدی در بدن باشد؛ از استرس گرفته تا انگل. در علم پزشکی به سرد بودن کف پا، سندروم «رینودز» گفته می شود. دست و پای افراد مبتلا به این سندروم، با کوچک ترین تغییر دما سرد می شود.
سرد شدن پاها
ساده ترین دلیل سرد بودن پاها از وضعیت هوا ناشی می شود. همچنین علت رایج دیگر آن وجود مشکل در سیستم گردش خون است به گونه ای که خون کافی برای گرم نگه داشتن پاها در آن جریان ندارد. این وضعیت از سبک زندگی کم تحرک و نشستن های طولانی مدت پشت میز به وجود می آید که می توان با افزایش تحرک و جابه جایی در طول روز آن را برطرف کرد. هرچند باید توجه کرد مشکلات مربوط به گردش خون می تواند نشانه ای از یک عارضه جسمی نهفته باشد.
علت سردی دست و پا:
سایت «Mother Nature Network» در این مطلب به برخی از دلایل جدی سرد بودن همیشگی پاها پرداخته که به شرح زیر است:
بیماری رینود:
این بیماری به طور معمول موجب می شود انگشت ها و پاها احساس سردی و بی حسی داشته باشند. این وضعیت زمانی رخ می دهد که فرد در معرض سرما قرار دارد یا تحت استرس است. این بیماری باعث می شود رگ های کوچک که خون را به پوست می رسانند باریک شده و در نتیجه گردش خون در برخی بخش ها محدود شود. بیماری رینود بیشتر در زنان و افراد ساکن در مناطق سرد شایع است.
در این بیماری علاوه بر سرد شدن پاها معمولا پوست تغییر رنگ می دهد. بخش های آسیب دیده ابتدا سفید رنگ شده، بعد رنگ آبی گرفته و پس از گرم شدن به رنگ قرمز در می آیند. همچنین با گرم شدن پوست، فرد احساس درد و سوزش خواهد داشت. در موارد خفیف تر بیماری می توان با گرم نگه داشتن پاها این عارضه را برطرف کرد. در برخی موارد پزشک داروهایی را تجویز می کند تا به گردش خون کمک کند.
کم کاری تیروئید:
در این بیماری غده تیروئید میزان کافی هورمون ترشح نمی کند و در نتیجه بسیاری از سیستم های بدن عملکرد طبیعی خود را از دست می دهند. علائم این بیماری خفیف هستند و به آهستگی ظاهر می شوند و در نتیجه احتمال دارد با استرس یا فرآیند افزایش سن اشتباه گرفته شود. از جمله علائم کم کاری تیروئید احساس سرما، خستگی، بالا رفتن وزن و مشکلات حافظه است. همچنین فرد در پوست خود احساس سرما، خشکی و حساسیت دارد. پزشکان این بیماری را با انجام تست خون تشخیص می دهند و با مصرف روزانه هورمون مصنوعی تیروئید درمان می شود.
کم خونی (آنمی):
این بیماری زمانی در بدن ظاهر می شود که میزان کافی گلبول قرمز سالم در خون برای رساندن اکسیژن به تمام نقاط بدن وجود ندارد. شایع ترین نشانه کم خونی احساس خستگی و ضعف در بدن است اما علائم دیگر آن شامل سردی پاها و دست ها، احساس گیجی، تنگی نفس، سردرد و رنگ پریدگی پوست هستند. درمان این بیماری به نوع آن، علت و شدت کم خونی بستگی دارد اما در اغلب موارد می توان با تغییر در رژیم غذایی و مصرف مکمل هایی همچون آهن، اسیدفولیک، ویتامین C و ویتامین B12 آن را برطرف کرد.
بیماری عروق محیطی:
سفت شدن رگ ها یا بیماری عروق محیطی زمانی اتفاق می افتد که کلسترول، چربی یا مواد دیگر در جداره رگ ها انباشته می شوند. وجود این پلاک ها در جداره رگ ها به باریک شدن آن ها می انجامد. چندین سال طول می کشد تا جداره رگ ها سفت شوند و بروز علائم آن نیز زمان بر است. معمولا اولین علائم آن شامل احساس ناراحتی در پاها، درد و گرفتگی می شود. علائم دیگر آن سردی پوست در پاها، درد و قرمز شدن آن هاست. درمان این بیماری به میزان پیشرفت بیماری بستگی دارد و می تواند تغییر در سبک زندگی و مصرف دارو را شامل شود.
هیپرهیدروز:
این بیماری با عنوان تعرق غیر طبیعی شناخته می شود که به طور معمول در دست ها و پاها اتفاق می افتد. به نظر تعرق زیاد نمی تواند با سرد شدن پاها ارتباط داشته باشد اما هیپرهیدروز فعالیت بیش از حد دستگاه عصبی سمپاتیک است. این عارضه تنگ شدن رگ ها را به همراه دارد بنابراین در حالیکه دست ها و پاها عرق می کنند خون در آنها کمتر جریان دارد و موجب سرد شدن آنها می شود. اغلب برای درمان این عارضه دارو تجویز می شود.
آسیب عصب دیابتی:نوروپاتی محیطی دیابتی نوعی از آسیب دیدگی عصب است که در افراد مبتلا به بیماری دیابت بروز می یابد. علائم این بیماری شامل بی حسی، گزگز شدن، سوزش، درد و احساس سرما در پاها و دست ها می شود. همچنین شدت این نشانه ها در شب بیشتر است. پزشکان به افراد توصیه می کنند از قرار دادن پاهای خود در آب داغ برای گرم کردن آن ها خودداری کنند. به جای این کار استفاده از پتوهای برقی یا پوشیدن جوراب های گرم توصیه می شود. همچنین انجام مرتب حرکات بدنی و تکان دادن انگشت ها و پاها برای کمک به گردش خون ضروری است.
دیگر آسیب های عصبی:
علاوه بر آسیب های عصبی ناشی از دیابت، صدمه دیدن یا دیگر مشکلات پزشکی نهفته نیز می تواند نوروپاتی محیطی را به دنبال داشته باشد. این درد عصبی که احساس سردی در پاها را به دنبال دارد، می تواند در نتیجه کمبود ویتامین، بیماری های کبدی یا کلیوی، عفونت، مشکلات متابولیک یا قرار گرفتن در معرض برخی انواع مواد سمی به وجود آید. همچنین عامل ژنتیکی در این زمینه موثر است و در برخی موارد دلیل بروز آن هیچ گاه مشخص نمی شود.
استعمال سیگار:
مشکلات گردش خون که از استعمال سیگار به وجود می آید سردی پاها را به همراه دارد. در یک مورد نادر اما جدی که بیماری بورگر یا ترومبوآنژئیت انسدادی نام دارد، رگ های خون در دست ها و پاها تحت تاثیر قرار می گیرند. رگ های خون متورم می شود در نتیجه جریان خون مسدود شده و به لختگی خون منجر می شود. نشانه های اولیه شامل سرد شدن دست ها و پاها می شود اما می تواند به آسیب دیدگی بافت، درد و زخم نیز منجر شود.
