دندان درآوردن یک فرایند طبیعی و قطعی است که همه نوزادان در اوایل زندگی خود با آن رو به رو می شوند. این فرایند معمولا از حدود 6 ماهگی آغاز شده و تا سن 2-3 سالگی ادامه می یابد. هرچند فرایند دندان درآوردن در همه نوزادان یکسان نیست و ممکن است زود تر یا دیر تر آغاز شود.
دندان درآوردن نوزاد
دندان درآوردن زمانی است که دندان های کودک شما از خط لثه خود بیرون می آیند. کلمه دیگر آن ادنتیازیس می باشد. یک فکر رایج این است که دندان های شیری لثه ها را بریده و باعث درد و علائم دندان درآوردن نوزاد می شوند. اما قبل از ظاهر شدن تاج دندان، آن قسمت از لثه کودک شما توسط هورمون ها تجزیه شده است.
پس این درد و علائم دندان درآوردن نوزاد از کجا می آید؟ همانطور که این هورمون ها کار خود را انجام می دهند، لثه ها را متورم و حساس می کنند و باعث درد می شوند. دندان درآوردن یک حالت ثابت نیست، زمانی اتفاق می افتد که دندان آماده شکستن لثه باشد.
علائم دندان درآوردن در نوزادان
در زیر توضیح مفصلی درباره علائم دندان درآوردن نوزاد ارائه می دهیم.- از علائم دندان درآوردن نوزاد این می باشد که به دلیل فشار دندان در حال رویش لثه ها قرمز و متورم می شوند.
- از علائم دندان درآوردن نوزاد این است که نوزاد دائم دست در دهان خود می برد و ترشح بزاق دهانش بیشتر می شود.
- نوزاد احساس گزگز و درد در لثه ها دارد و مدام به لثه ها دست می زند.
- گریه و بی قراری نوزاد افزایش می یابد.
- درد و ناراحتی ناشی از علائم دندان درآوردن نوزاد ممکن است باعث کاهش تمایل نوزاد به شیر خوردن یا غذا خوردن گردد.
- تب خفیف ممکن است ایجاد شود.
- نوزاد به طور طبیعی سعی می کند با خاراندن لثه ها، فشار و درد ناشی از دندان درآوردن را تسکین دهد.
- درد ناشی از علائم دندان درآوردن نوزاد، باعث مختل شدن خواب نوزاد می شود.
علائم دندان درآوردن نوزاد، معمولا از 3-4 ماهگی شروع می شود و به تدریج تا زمان ظاهر شدن اولین دندان ادامه می یابد. والدین باید با مراجعه به پزشک، مدیریت این علائم را آموزش ببینند تا کودک در این دوران راحت تر باشد.
آگاهی از این علائم به والدین کمک می کند تا بتوانند به بهترین شکل به نوزاد خود در این دوران حساس کمک کنند. استفاده از روش های آرام سازی و تسکین درد، همچون استفاده از اسباب بازی های خنک و محکم می تواند به تسکین نوزاد کمک کند.
کاهش علائم دندان درآوردن نوزاد
برای کاهش علائم دندان درآوردن نوزاد، می توانید این نکات را در نظر بگیرید:
- لثه های نوزاد را آرام ماساژ دهید. با استفاده از یک انگشت تمیز یا یک حلقه لثه ای خنک، لثه های نوزاد را نوازش کنید. این کار باعث آرام شدن درد و تورم لثه ها و کاهش علائم دندان درآوردن نوزاد می گردد.
- اسباب بازی های سفت و خنک برای جویدن در اختیار نوزاد قرار دهید. این کار باعث تخلیه فشار و التهاب لثه ها می شود.
- از دارو های ضد درد یا ضد التهاب مخصوص نوزادان استفاده نمایید. این دارو ها موقتا علائم دندان درآوردن نوزاد را تسکین می دهند. اما قبل از مصرف حتما با پزشک مشورت کنید.
- نوزاد را به سرد و گرم کردن لثه ها تشویق کنید. استفاده از یک پارچه مرطوب و سرد یا گرم می تواند کمک کننده باشد.
- در زمان غذا دادن به نوزاد، به او محبت کرده و با آرامش غذا دهید. این کار سبب آرامش او می شود.
- زمان خواب و استراحت نوزاد را افزایش دهید. خواب کافی به بهبود علائم دندان درآوردن نوزاد کمک می کند.
این روش ها معمولا موثر هستند، اما در صورت تداوم علائم دندان درآوردن نوزاد باید حتما با پزشک مشورت کنید.
غذاهای مناسب نوزادانی که درحال دندان درآوردن هستند
برای نوزادانی که در حال دندان درآوردن هستند، غذا های سفت و خنک می توانند بسیار موثر باشند. این مدل غذا ها به ماساژ دادن لثه ها کمک می کنند و التهاب را کاهش می دهند. برخی از گزینه های خوب عبارتند از:
- سبزیجات و میوه جات: از سبزیجاتی مثل هویج، خیار یا سیب استفاده کنید. نوزاد می تواند این سبزیجات و میوه جات را گاز بزند و لثه هایش را ماساژ بدهد.
- بیسکویت های سفت و خنک: مخصوصا بیسکویت هایی که با آب یخ خنک شده اند. نوزاد می تواند این بیسکویت ها را گاز بگیرد.
- غذا های یخی: مثل بستنی های بدون شکر یا کمپوت میوه ها علائم دندان درآوردن نوزاد را تسکین می دهند. باید مراقب باشید که خیلی سرد نباشند.
- کرم های مخصوص لثه: این کرم ها می توانند به آرام کردن لثه های ملتهب و علائم دندان درآوردن نوزاد کمک نمایند.
همچنین مراقبت های دیگری مثل پذیرش طبیعی فرایند دندان درآوردن، محیط آرام و صبوری با نوزاد می تواند به روند راحت تر این فرایند کمک کند.
دارو های ضد درد یا ضد التهاب مخصوص نوزادان
در زیر چند داروی ضد درد و ضد التهاب مخصوص نوزادان که برای کاهش علائم دندان درآوردن نوزاد مناسب هستند را معرفی می کنیم.
- استامینوفن (پاراستامول): یکی از ایمن ترین دارو های تب بر و ضد درد برای نوزادان است. دوز مناسب برای نوزادان زیر 2 سال حدود 10-15 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن می باشد.
- ایبوپروفن: داروی ضد التهاب و تب بر است که می تواند درد و تورم لثه های نوزاد را کاهش دهد. دوز معمول برای نوزادان زیر 6 ماه، 5-10 میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن می باشد.
- روغن بابونه: به صورت موضعی روی لثه ها مالیده می شود و می تواند به کاهش درد و تورم کمک کند. مراقب باشید که این روغن توسط نوزاد به اشتباه خورده نشود.
- ژل های مخصوص دندان درآوردن نوزاد: حاوی دارو های ضد درد مانند لیدوکائین هستند که موضعی روی لثه ها استفاده می شوند.
همه این دارو ها باید طبق دستور پزشک و با نظارت او مصرف شوند. همچنین توجه داشته باشید که برخی از این دارو ها برای نوزادان زیر 6 ماه مناسب نیستند. حتما با پزشک مشورت کنید.
کرم های مخصوص لثه نوزاد
برای نوزادانی که در حال دندان درآوردن هستند، کرم های مخصوص لثه می توانند بسیار مفید باشند و به کم کردن درد، التهاب و کاهش علائم دندان درآوردن نوزاد کمک نمایند. اما باید دقت داشت که کرم انتخابی برای نوزاد مناسب و ایمن باشد. اینجا چند گزینه خوب برای کرم های لثه در این سن را معرفی کرده ایم:
- کرم های حاوی بتامتازون: این دارو ها التهاب را کاهش داده و درد های ناشی از علائم دندان درآوردن نوزاد را تسکین می دهند. البته باید دقت شود که مصرف طولانی مدت آن ها مناسب نیست.
- کرم های حاوی لیدوکائین: این کرم ها با بی حس کردن موضعی لثه، درد ناشی از علائم دندان درآوردن نوزاد را کاهش می دهند. اما نباید به کل لثه زده شوند.
- کرم های گیاهی مانند اکالیپتوس یا بابونه: این کرم ها التهاب را کاهش داده و به آرام کردن درد علائم دندان درآوردن نوزاد کمک می کنند. معمولا برای استفاده کودکان ایمن هستند.
قبل از استفاده از هر کرمی حتما با پزشک مشورت کنید تا مطمئن شوید مناسب سن و وضعیت نوزاد شما است. استفاده مداوم از این کرم ها هم توصیه نمی شود و باید به تدریج از آن ها کاسته شود.
